سیستم خنک کننده لپ تاپ
همانطور که میدانیم، داغ شدن لپ تاپ معمولاً به دو دسته اصلی در ساختار سیستم خنککننده آن مربوط میشود:
نوع اول سیستم خنککننده فعال (Active) و نوع دوم سیستم خنککننده غیرفعال (Passive) است.
در نوع اول که سیستم خنک کننده فعال (ACTIVE) می باشد ، خنک کردن لپ تاپ از طریق فن ها و لوله های مسی حرارتی و یا حلقه های مایع و واتر کولر ها برای دور کردن حرارت و گرما از لپ تاپ و نوت بوک استفاده می گردد.
در سیستم خنککننده غیرفعال (Passive) که بهعنوان نوع دوم سیستمهای کنترل حرارت شناخته میشود، برای کاهش داغ شدن لپ تاپ از روشهایی بدون استفاده از فن یا قطعات مکانیکی بهره گرفته میشود. در این روش، انتقال گرما از طریق شیارها، دریچهها و محفظههای خروجی که بهصورت مهندسیشده روی بدنه لپتاپ و نوتبوک طراحی شدهاند انجام میگیرد. این طراحیها بهگونهای هستند که با حداکثر بازده، حرارت را از دستگاه خارج کرده و به کاهش داغ شدن لپ تاپ کمک میکنند. همچنین در برخی موارد از تجهیزات جانبی خنککننده خارجی نیز استفاده میشود تا فرآیند تهویه حرارت به شکل مؤثرتری انجام گیرد.
فهرست مطالب
بررسی دقیقتر سیستم خنک کننده لپ تاپ
داغ شدن لپ تاپ یکی از مهمترین مشکلاتی است که میتواند عملکرد و طول عمر دستگاه را تحت تأثیر قرار دهد. باید بدانیم قطعاتی مانند پردازنده (CPU) و کارت گرافیک (GPU) هرچه سرعت پردازش بالاتری داشته باشند، انرژی بیشتری مصرف میکنند. این انرژی در نهایت به گرما تبدیل میشود و اگر سیستم خنککننده نتواند این گرما را بهدرستی دفع کند، منجر به داغ شدن بدنه لپ تاپ و حتی آسیب به قطعات داخلی خواهد شد.
در واقع، گرما و حرارت بیش از حد، یکی از اصلیترین دلایل خرابی قطعات الکترونیکی است. این موضوع در فصول گرم سال تشدید میشود و قطعاتی مانند چیپستها، مادربرد و حافظه را بیشتر در معرض خطر قرار میدهد. علاوه بر گرما، عواملی مانند رطوبت بالا و نوسانات برق نیز میتوانند خسارات جدی و جبرانناپذیری به دستگاه وارد کنند.
تنظیم و کنترل دمای لپتاپ توسط سیستم خنککننده داخلی و فنهای مخصوص انجام میشود. به دلیل محدودیت در فضا و حجم لپتاپها، از فنها و قطعات الکترونیکی کوچکتری استفاده میشود که ولتاژ کمتری مصرف کرده و در نتیجه گرمای کمتری تولید میکنند. این فنهای ظریف، از طریق اتصال به هیتسینک (Heat Sink) و لولههای انتقال حرارت مسی، وظیفه دفع گرما و جلوگیری از داغ شدن لپ تاپ را بر عهده دارند.
با وجود اندازه کوچک، این فنها معمولاً از طول عمر و کیفیت بالایی برخوردارند، چراکه تعویض آنها به سادگی امکانپذیر نیست و نیاز به باز کردن بدنه لپتاپ دارد.
فن ها دارای سه رشته سیم هستند که دو رشته برای تا”مین ولتاژ های ورودی V+ , V- تا جریان لازم برای موتور فن تامین گردد و رشته سوم برای فرمان های دور فن می باشد که سنسورهای تست دما در شرایط مختلف فرامین لازم را برای تغییر دور فن اعمال خواهند کرد.
در قسمت پایانی سیستم کولینگ و خنک کننده از ورق های آلومینیوم نازک استفاده می گردد تا حرارت ایجاد شده توسط باد فن از خروجی ها و شیار های تعبیه شده بر روی لپ تاپ عبور نمایند. همانگونه که متوجه شدیم مس و آلومینیوم از بهترین فلزات جهت دفع حرارت و گرما می باشند که نقش بسزایی در سیستم خنک کننده لپ تاپ و نوت بوک ایجاد می کنند.
راهکارهای جلوگیری از داغ شدن لپ تاپ
سرویس های دوره ای سیستم کولینگ و تعویض خمیرهای سیلیکون و پدهای خنک کننده
لپ تاپ ها مانند تمام وسایل الکترونیکی دیگر نیاز به سرویس دوره ای دارند.به دلیل وجود گرد و غبار در هوا و جذب آنها توسط قطعات الکترونیکی،و قرار گرفتن پرز و گرد و غبار در محفظه های ورودی و خروجی حتما باید در زمان های مقرر سرویس کامل سیستم خنک کننده لپ تاپ توسط متخصصین انجام پذیرد.در این سرویس ،خمیر های سیلیکون قبلی و پد های خنک کننده که بر اثر استفاده و حرارت بالا کم کم کارآیی خود را ازدست داده اند بصورت کامل پاکسازی شده و باخمیر سیلیکون مرغوب و با کیفیت و پد های جدید جایگزین می گردد.
قراردادن میزان مصرف برق لپ تاپ در حالت استاندارد
همانطور که میدانیم در تمامی لپ تاپ ها حالات عملکردی مختلفی وجود دارد که کاربر نسبت به نیاز مصرف خود میتواند بین حالات ذخیره انرژی ((Power Saving ، بالانس (Balanced) و کارآیی (Performance) سوییچ نماید.در لپ تاپ های سری گیمینگ در برند های مختلف نرم افزار های تخصصی جهت انجام تنظیمات وحود دارد. بهتر است در زمانی که از لپ تاپ در حالت عادی و نرمال مانند وب گردی و یا پلی کردن موزیک استفاده میکنید حالت ذخیره انرژی را انتخاب نمایید تا از باطری و سیستم خنک کننده لپ تاپ انرژی کمتری مصرف شود.عموما” در زمان استفاده از نرم افزار های گرافیکی و یا بازی های پیشرفته که نیاز به پردازش سنگین دارند در حالت کارآیی قرار میدهند که در این حالت حرارت و گرمای بیشتری تولید میگردد.در حالت بالانس بصورت اتوماتیک مصرف انرژی نسبت به استفاده کاربر تنظیم می گردد.
بخوانید: افزایش طول عمر باتری لپ تاپ
استفاده از کول پدها
کول پدها از سری لوازم جانبی هستند که می توانند در بهبود عملکرد سیستم خنک کننده لپ تاپ شما موثر باشند.با استفاده از کول پدها اولا محل جایگیری لپ تاپ در یک سطح صاف و مناسب خواهد بود و ثانیا” با استفاده از فن های متعددی که بر روی کول باکس نصب شده است و وظیفه انتقال هوای تازه را به درون محفظه های تنفسی لپ تاپ دارند دمای لپ تاپ شما را به شدت کاهش خواهند داد.بدلیل استفاده از پورت های یو اس بی لپ تاپ جهت گرفتن ولتاژ مورد نیاز کول پد، پیشنهاد میگردد از کول پدهای با کیفیت بالا استفاده شود تا از صدمه زدن به مادربرد جلوگیری گردد.
استفاده نکردن در محیط های که حرارت بالایی دارند
این مورد بسیار بدیهی و روشن می باشد،هرچه محیط کاری شما هوای خنک و ایده آل داشته باشد فشار روی سیستم خنک کننده لپ تاپ و فن کمتر می شود و بالعکس.
کاهش بار پردازشی برای جلوگیری داغ شدن لپ تاپ به طور غیر عادی
هرچه پردازش Cpu و Gpu لپ تاپ شما کمتر باشد به فن ها و سیستم خنک کننده فشار کمتری وارد می گردد، بنابراین شما میتوانید تمامی برنامه های مازاد پس زمینه و یا مقیم در حافظه را که نیاز ندارید و پنجره های مازاد مرورگرهای لپ تاپ را کاملا ببندید. همچنین می توانید با توجه به نیاز تنظیمات گرافیکی پایینتری را در سیستم خود اعمال نمایید تا کارت گرافیک شما انرژی کمتری مصرف نماید و حرارت کمتری ایجاد کند.در ضمن کاهش Frame rate بسته به مدل لپ تاپ کاهش موثری در مصرف انرژی خواهد داشت.
افزایش سرعت فن لپ تاپ
شما میتوانید با استفاده از نرم افزار های موجود در لپ تاپ سرعت فن خود را افزایش دهید .لپ تاپ های جدید و گیمینگ در برند های مختلف نرم افزار مخصوص خود را جهت کنترل دمای لپ تاپ و سرعت فن دارند.در لپ تاپ های قدیمی تر می توانید از نرم افزار های جانبی مانند Speed Fan Monitor یا Fan Control استفاده نمایید. در هر حال با افزایش سرعت فن سیستم خنک کننده عملکرد بهتری خواهد داشت.
عدم مسدود کردن ورودی ها و خروجی های تنفسی لپ تاپ
در حین استفاده از لپ تاپ ، همیشه باید به منافذهای ورودی و خروجی هوا توجه داشته باشید، این شیارها و منافذ در زیر و لبه های لپ تاپ قرار گرفته اند که هیچگاه نباید باعث بسته شدن موقتی آن شوید.گردش هوا باعث می گردد که سیستم خنک کننده لپ تاپ و فن در حالت ایده آل خود قرار داشته باشد.همیشه به نحوه قرارگیری لپ تاپ خود بر روی سطوح مختلف توجه داشته باشید تا از بروز اتفاق ناگوار جلوگیری نمایید.
عدم استفاده مداوم لپ تاپ در طول روز
باید توجه داشت در صورتی که مجبور هستید از لپ تاپ خود بصورت ممتد و بی وقفه برای مدتی استفاده نمایید حتما مدیریت مصرف را اعمال کنید تا آسیب جدی به لپ تاپ خود وارد نشود. در فواصل مختلف لپ تاپ خود را حتما خاموش کنید تا اجازه دهید خنک شود و سیستم خنک کننده لپ تاپ و فن کمی استراحت نماید.در صورت اجبار و نتوانستن خاموش کردن لپ تاپ محیط را کاملا خنک نگه دارید.


